اتمسفر

شیمی اتمسفر (Atmosphere Chemistry )

واژه ی اتمسفر از ترکیب دو واژه ی یونانی Atoms به معنی بخار و spharia به معنی کره مشتق شده و به لایه ی نازک هوایی که کره ی زمین را در بر گرفته است ، اطلاق می شود.

شیمی اتمسفر (Atmosphere Chemistry )

واژه ی اتمسفر از ترکیب دو واژه ی یونانی Atoms   به معنی بخار و spharia به معنی کره مشتق شده و به لایه ی نازک هوایی که کره ی زمین را در بر گرفته است ، اطلاق می شود.

جرم تقریبی اتمسفر در حدود   تن یعنی یک میلیونیوم جرم کره ی زمین است. گذار اتمسفر زمین به فضای کیهان به تدریج انجام می شود به طوری که می توان ادعا کرد اتمسفر ، مرز مشخص ندارد و به تدریج در فضای بین سیاره ای گم می شود ،با این حال آثار آن تا ارتفاع 2000تا 3000کیلومتری آشکار است و از این رو مرز قراردادی آن را می توان در ارتفاع حدود 3000کیلومتری فرض کرد اساس این فرض کاهش غلظت گازهای تشکیل دنده اتمسفر در ارتفاع یادشده به حد نزدیک به مواد بین سیاره ای است .

تکامل اتمسفر (Atmosphere evolution )
ترکیب کنونی اتمسفر زمین ،حاصل تکامل پیچیده   طولانی است در جدول 1-1این تحول طولانی از د ورترین زمان زمین شناسی تاکنون ،برحسب تغییرفشاراتمسفری سطح و تغییرات در جرم اجزای تشکیل دهند ه اتمسفرنشان داده شده است در این جدول به روشنی افزایش برخی اجزاظهور و روندافزایشی اکسیژن و نیز نوسانهای بسیار در قدار بخار آب موجود در اتمسفر مشاهده می شود همچنین مشاهده می شود که دمای اتمسفر در هوای سطحی زمین بر حسب افزایش و کاهش برخی اجزا دستخوش تحولی نسبتا چشمگیرو به طورکلی در جهت کاهش بوده است

ساختار اتمسفر (Atmosphere Structure )
آکاهی و شناخت امروزی انسان در موردساختارو ترکیب اتمسفر،نتیجه سنجشهای مستقیم وبررسیهای غیرمستقیمی است که از اوایل قرن 16تا به امروز پیوسته ادامه دارد در راستای این شناخت از روشهای مختلف به ویژه ازپرتاب بالون ،امواج رادیویی ،راکت ،رادار و ماهواره استفاده می شود .
اتمسفرزمین رابرحسب چگونگی روند دما ،اختلاف چگالی ،تغییرات فشار،تداخل گازهاو بالاخره ویژگیهاالکتریکی به لایه های متفاوتی ،به شرح زیرتقسیم کرده اند .
1-تروپوسفر 2-استراتوسفر   3 -مزوسفر 4-ترموسفر 5-اگزوسفر

1.تروپوسفر(Troposphere )
تا ارتفاع تقریبا 11کیلومترازسطح زمین متغیر (18-7)کیلومتراست تروپوسفرپایین ترین لایه اتمسفراست که وجه تمایز آن با دیگرطبقات ،تجمع کل بخارآب دراین لایه است به همین دلیل بسیاری از پدیده های جوی که با رطوبت ارتباط دارندمثل ابر؛باران؛برف؛مه ورعدوبرق تنهادر این لایه رخ می دهند.

تمامي پديده هاي جوي در تروپوسفر روي مي دهند.

2.استراتوسفر(Stratosphere )
اثرات آب وهوایی تروپوسفرتحت تاثیراین لایه قراردارد در این لایه به ندرت ابرتشکیل میشود وتنهادر شرایط ویژه ای ابرکوهستانی ،به نام ابرهای مرواریدی ظاهرمیشود ازویژگیهای مهم استراتوسفر وجودازون (O3) مي باشد که از رسيدن اشعه ي ماوراي بنفش خورشيد به سطح زمين جلوگيري مي کند.

لايه اوزون با جذب اشعه خطرناک ماوراي بنفش خورشيد ، سلامت ما در زمين را حفظ مي کند.

در صورتي که بخواهيم تروپوسفر را با استراتوسفر از نظر دمايي مقايسه نماييم ، بايد بگوييم که با افزايش ارتفاع در لايه ي تروپوسفر ،‌ دما کاهش مي يابد ؛ در حالي که در استراتوسفر اينچنين نيست . البته در نواحي ابتدايي استرتوسفر ، دوا به سير نزولي خود دامه مي دهد ؛ اما با رسيدن به لايه ي اوزون که در آن انرژي پرتوهاي فرابفش در اين بخش جذب مي شود ،‌ دماي هوا شروع به افزايش مي کند .

3- مزوسفر(Mesosphere )
در بالاي لايه ي گرم اوزون ، لايه ي مزوسفر قرار دارد . اين لايه ، سردترين لايه ي اتمسفر است و دمايي تا 160- در جه سانتيگراد دارد . همچنين در اين لايه سرعت باد زياد بوده و به حدود 720 کيلومتر در ساعت نيز مي رسد . از ويژگيهاي اين لايه ، تشکيل ابرهاي شب تاب است .

4-ترموسفر ( Thermosphere )
در اين ناحيه از اتمسفر که در ارتفاعي معادل 50 تا 480 کيلومتر از سطح زمين قرار مي گيرد ، دماي هوا افزايش مي يابد . علت آن نيز جذب مستقيم اشعه ي ماوراي بنفش خورشيد در اين لايه است .

حال اگر بخواهيم در مورد دماي لايه هايي که تا کنون معرفي نموديم ، يک مقايسه ي اجمالي داشته باشيم ، نمودار زير مي تواند مبناي خوبي باشد :

5- اگزوسفر (Exosphere )
در اين لايه ، گازها همچنان قابليت الکتريکي خود را حفظ مي کنند . چگالي هوا به اندازه اي کم است که ذرات و اتمها به ندرت به يکديگر برخورد مي کنند . اين لايه ، لايه ي گذار جو به فضاي کيهاني است .

۶ـماگنتوسفر و باد خورشیدی

وقتی میدان مغناطیسی زمین از نظر فضایی دیده شود، دیگر به یک میله مغناطیسی شباهت ندارد. میدان مغناطیسی در طرف روز توسط باد خورشیدی متراکم و در صرف شب خطوط میدان باز و تا فواصل بسیار زیادی از زمین گسترش دارد. باد خورشیدی یک پلاسمای مافوق صوتی که بطور شعاعی به بیرون از تاج خورشیدی جریان می‌یابد. این جریان باد خورشیدی همیشه وجود دارد و بنابراین زمین همواره غوطه‌ور در ذرات داغی است که از اتمسفر خورشید می‌رسند. در داخل ماگنتوسفر مناطق زیر قرار دارند:

منطقه تله‌ای پایستار که در آنجا خطوط نیرو روی زمین بسته نمی‌شوند و جول محور مغناطیسی زمین در چرخشند.
منطقه شبه تله‌ای که در آنجا خطوط نیرو روی زمین در طرف خورشید بسته می‌شوند و خطوط نیرو در طرف شب بازند.

شیمی برای همه

chemistry for Everybody

اتمسفر

۶ـماگنتوسفر و باد خورشیدی

مشخصات وب

منو وب

پیوندها

وبلاگ استت